Wachttijden oogzorg lopen flink op
Toegangstijd oogarts met 62% gestegen sinds 2013
Zichtverlies neemt toe. Tegelijkertijd worden wachtlijsten voor oogzorg in het ziekenhuis alsmaar langer. Alertheid op alarmsignalen en vroege diagnose zijn nodig om het risico op slechtziendheid of blindheid te verminderen. Dit is een van de bevindingen uit de ‘Nationale Rapportage Oogzorg 2018’ van Specsavers en het Oogfonds, waarin de stand van zaken van de oogzorg en de ontwikkelingen hiervan worden gepresenteerd. Dit onderzoek voerden zij uit met als doel ook in de toekomst de vergrijzende samenleving van goede oogzorg te kunnen blijven voorzien. Als reactie op de resultaten breidt Specsavers haar diensten uit en biedt vanaf vandaag een preventief ooggezondheidsonderzoek aan. Hierdoor kunnen signalen van oogaandoeningen in een vroeg stadium gedetecteerd worden.
Oogzorg onder de loep
Gemiddeld hebben jaarlijks ruim 1 miljoen mensen in Nederland een afspraak bij een oogspecialist voor behandeling van een oogziekte, zoals staar, glaucoom, maculadegeneratie of diabetische retinopathie. Financieel heeft dit grote gevolgen. Zichtverlies en blindheid kosten de maatschappij zo’n 1.3 miljard euro per jaar. De kosten bestaan grotendeels uit medische behandelingen, zorg en medicatie en deels uit gemiste belastinginkomsten door een lagere deelname aan de arbeidsmarkt van mensen met een visuele beperking.
Op dit moment zijn ongeveer 250.000 mensen blind of slechtziend, waarvan 150.000 mensen met permanente blindheid of visuele beperking als gevolg van een oogaandoening en 100.000 mensen met een niet gecorrigeerde refractieafwijking. De verwachting is dat dit in 2030 is gestegen naar 315.000 mensen, mede door de vergrijzing. Daarbij stegen de gemiddelde wachttijden in het ziekenhuis voor de oogarts naar 6,5 week in 2016, waar dit in 2013 nog op 4 weken lag. In het noorden van het land liep het gemiddelde zelfs op tot 9 weken. Met een stijging van ruim 60 procent overschrijden de wachttijden het nationaal vastgesteld maximum van 4 weken.
Edith Mulder, directeur van het Oogfonds: “Deze cijfers laten zien dat het hoog tijd is dat we in actie komen. Verlies van het zicht is bij de meeste oogaandoeningen immers onherstelbaar en het heeft een enorme impact op iemands leven en op dat van zijn of haar naasten. Soms zijn persoonlijke verhalen genoeg om aandacht te krijgen voor een belangrijk onderwerp, maar vaak geeft een cijfermatige onderbouwing net dat extra duwtje in de rug. Om de oogzorg verder te optimaliseren en toegankelijker te maken zet het Oogfonds vol in op voorlichting, bewustwording en wetenschappelijk onderzoek. Sleutelwoorden zijn preventie en doelgerichte behandeling.”
Specialistische oogzorg loopt achter
Er is een groot tekort aan oogspecialisten in Nederland terwijl de vraag alleen maar toeneemt. In Nederland zijn er op 10.000 inwoners 3,6 oogspecialisten (0,4 oogartsen, 0,7 optometristen en 2,5 opticiens). In onze buurlanden België en Duitsland ligt dit aantal hoger, respectievelijk 4,4 (0,9 oogartsen, 0,4 optometristen en 3,1 opticiens) en 5,5 oogspecialisten (0,8 oogartsen, 2,1 optometristen en 2,6 opticiens) per 10.000 inwoners.
Uitgebreide expertise in optiekwinkels
Remko Berkel, directeur Specsavers Nederland: “Steeds meer Nederlanders krijgen te maken met slechtziendheid of blindheid. Daarnaast is de aanwas van oogartsen in Nederland te beperkt. De oplopende wachttijden kunnen in de toekomst grote problemen veroorzaken. Door tijdige diagnose van oogaandoeningen verminderen we het risico op slechtziendheid. Optometristen kunnen hierin een rol spelen. Zo wordt alleen de zorg van een oogarts ingeroepen voor mensen die dit nodig hebben. Daarom breiden wij de expertise in onze winkels uit met de inzet van optometristen die in 80 van onze filialen een preventief ooggezondheidsonderzoek kunnen uitvoeren.”
Optometristen kunnen in ziekenhuizen en optiekwinkels werken. Een optometrist onderzoekt de gezondheid van de ogen. Daarbij wordt er gekeken naar afwijkingen die kunnen duiden op de meest voorkomende oogaandoeningen zoals diabetische retinopathie, glaucoom, maculadegeneratie en staar. Wanneer oogaandoeningen in een vroeg stadium worden gedetecteerd, kan zichtverlies worden voorkomen.
Over de Nationale Rapportage Oogzorg 2018
Het onderzoek is in 2018 uitgevoerd door Copenhagen Economics, een vooraanstaand Deens onderzoeksbureau. Bij de totstandkoming zijn ook Nederlandse oogartsen en ervaringsdeskundigen betrokken. Ga voor meer informatie en om de Nationale Rapportage Oogzorg 2018 te downloaden naar www.specsavers.nl/zichtopogenof www.oogfonds.nl/oogzorg.