Burgerhulpsysteem bewezen effectief bij reanimaties
170.000 burgerhulpverleners in Nederland vergroten overlevingskans na hartstilstand
De overlevingskans na een reanimatie is aantoonbaar hoger door de inzet van het burghulpverleningssysteem. Dat is de voornaamste conclusie uit het promotieonderzoek van Ruud Pijls van het Maastricht UMC+. In gemeenten met een hoger percentage burgerhulpverleners stijgt de overlevingskans na een reanimatie tot bijna 35 procent (indien de burgerhulpverleners ter plaatse komen).
Uit het onderzoek van de promovendus blijkt dat 1 op de 1.000 mannen en 0,4 op de 1.000 vrouwen in Nederland. jaarlijks een hartstilstand krijgen. Zonder reanimatie zijn de overlevingskansen gering. Indien zo snel mogelijk wordt gestart met reanimeren en een shock wordt toegediend met behulp van een defibrillator stijgt die kans aanzienlijk. Mensen die zijn opgeleid om een AED (automatische externe defibrillator) te gebruiken en getraind zijn in reanimatie, kunnen daarbij als burgerhulpverlener worden ingezet. Momenteel zijn er in Nederland 170.000 van deze vrijwilligers. Zij kunnen via een speciaal systeem worden door middel van een SMS indien er in hun postcodegebied een reanimatie nodig is.
Overlevingskansen
Pijls analyseerde onder meer 422 reanimaties in de provincie Limburg waarbij het burgerhulpverleningssysteem werd geactiveerd. In 131 gevallen kwam er vanwege verschillende redenen geen hulverlener ter plaatse. Bij de overige 291 reanimaties werd er succesvol minimaal één burgerhulpverlener gemobiliseerd. In dat geval was de overleving ook aantoonbaar hoger, namelijk 27 procent tegenover 16 procent indien er geen burgerhulpverlener ter plaatse kwam. De effectiviteit van het oproepsysteem lijkt samen te hangen met de dichtheid aan burgerhulpverleners. Bij een dichtheid van 7,5 op de 1.000 is de kans op overleving 34,8 procent (indien een burgerhulpverlener tijdig ter plaatse komt). Bij een lager aantal vrijwilligers (minder dan 2,5 op de 1.000) is dat 20,6 procent.
Burgerhulpverleners via GPS
De belangrijkste conclusie is volgens de promovendus dat het burgerhulpverleningssysteem in Nederland effectief is. “Het is een vrij laagdrempelige methode, waarmee veel gezondheidswinst kan worden behaald”, zegt Pijls. “Mensen die zich als vrijwilliger hebben aangemeld blijken in de praktijk gemiddeld zo’n één keer per jaar te worden opgeroepen.” Ondanks het succes en het grote aantal vrijwilligers kan er nog meer winst worden behaald. Pijls: “Burgerhulpverleners kunnen tegenwoordig ook worden gevonden via GPS en niet alleen via hun postcodegebied. Om de effectiviteit van het systeem te blijven monitoren en verbeteren is het nodig om zorgvuldig en continu de resultaten te blijven registreren.”
Ruud Pijls promoveert op vrijdag 29 november 2019 aan de Universiteit Maastricht op zijn proefschrift: ‘The contribution of citizen rescuers to survival after out-of-hospital cardiac arrest’