AH, Jumbo, Lidl, Arla e.a. passen hun ‘misleidende’ vanillevla aan
Beroepsprocedure foodwatch zichtbaar in hele zuivelschap
Alle grote producenten, waaronder Albert Heijn, Jumbo, Lidl, Aldi, Arla, Superunie, Plus, Zuivelhoeve, Dirk en Dekamarkt, gaan hun vanilleproducten aanpassen naar aanleiding van de klachtenprocedure die foodwatch vorige maand won tegen Friesland Campina over vanillevla zonder vanille. Dit hebben zij foodwatch toegezegd. Het betreft onder andere vanillevla’s, vanilleyoghurts en dubbelvla. Sommigen kiezen voor aanpassing van de naam, bijvoorbeeld ‘vla met vanillesmaak’. Andere producenten gaan daadwerkelijk vanille toevoegen. In de klachtenprocedure oordeelde de Reclame Code Commissie (RCC) dat vanillevla zonder vanille misleidend is. Een ingrediënt in de naam van een product, moet ook daadwerkelijk in het product zitten. Friesland Campina gaf tijdens de procedure aan dat 80% van de producenten hiermee in de fout gaat. Na de uitspraak schreef foodwatch de andere grote producenten van ‘vanillevla’ aan die ook geen vanille in hun vla stoppen. Ze zegden allemaal toe de uitspraak op te volgen en hun vla aan te passen.
Nep vanillevla moet aangepast: vanille toevoegen of naam wijzigen
Hoewel uitspraken van de RCC niet bindend zijn, werd vorige maand geoordeeld dat Friesland Campina in strijd handelt met de Europese wet tegen misleiding (Verordening (EU) 1169/2011). De wet is natuurlijk bindend en de NVWA bevestigde lopende de procedure de juistheid van de klacht van foodwatch. Friesland Campina zei dan ook toe haar misleidende producten aan te passen. Maar de uitspraak geldt voor alle producenten van vanilleproducten zonder vanille. De uitspraak van de Reclame Code Commissie betekent dat ofwel echte vanille moet worden toegevoegd, ofwel duidelijk moet worden gemaakt in of bij de naam dat de vla geen vanille bevat maar slechts de (kunstmatige) smaak ervan. Dat kan bijvoorbeeld door wijziging van de naam in ‘Vla met vanillesmaak’.
Friesland Campina verdedigde zich in beroep door erop te wijzen dat ook vanillevla van andere merken geen vanille bevat. “Het betreft hier 80 % van het volume vanillevla op de Nederlandse markt”, aldus Friesland Campina. foodwatch schreef vervolgens de andere producenten aan.
Papieren regels – in praktijk
In Europa is het verboden consumenten te misleiden rond voedsel. Dit is vastgelegd in de zogenaamde Etiketteringsverordening (verordening (EG) nr.1169/2011), met name in artikel 7. Over de vraag wanneer iets misleidend is, kan echter discussie bestaan.
De NVWA stelt op haar website over misleidende productnamen: “De productnaam of de afbeelding op een verpakking of etiket hoeft niet exact overeen te komen met de inhoud van het product. Maar zowel de productnaam als een afbeelding moet zodanig gekozen zijn dat de consument niet wordt misleid. Zo zal een product met de benaming ‘zalmsalade’ ook daadwerkelijk zalm als ingrediënt moeten hebben.” Tegelijkertijd stelt zij over de handhaving van deze regels: “Meldingen over misleiding neemt de NVWA niet direct in behandeling omdat er geen sprake is van risico’s voor de volksgezondheid.”
De vele misleidende producten in het winkelschap – het geldt lang niet alleen voor vanillevla – zijn het resultaat van het jarenlang door de vingers zien van dit gesjoemel. Fabrikanten denken er mee weg te kunnen komen, mede omdat de NVWA het geen prioriteit vindt en daarom amper optreedt tegen wetsovertreders. foodwatch wil met procedures een einde maken aan deze misleiding.